SpaceX Falcon 9 Roketinin Düşüşü

Çarşamba günü, kuzey Avrupa gökyüzü hızla ilerleyen bir ateş topuyla aydınlandı. İsveç'in Malmö kentinden Simon Eriksson, "Hemen bir bilim kurgu filmindeki saldırıya geçen birlikleri düşündüm" diyerek olayı anlattı. Benzer görüntüler Danimarka, İsveç ve İngiltere'den de rapor edildi. Uzmanlar, olayın SpaceX'in Falcon 9 roketinin atmosferde yanmasıyla ilgili olduğunu açıkladı. Yerel saatle 10:00 civarında, Polonya'nın Komorniki kasabasında bir depo sahibi, deposunun arkasında yaklaşık 1,5 metreye 1 metre büyüklüğünde yanmış bir tank buldu. Enkaz, deponun aydınlatma sistemine de zarar verdi. Polis ve Polonya Uzay Ajansı (Polsa), enkazın SpaceX'e ait bir Falcon 9 roketine ait olduğunu doğruladı. Benzer bir enkaz da Wiry köyü yakınlarında bulundu. Polsa, roketin ikinci aşamasının 19 Şubat 2025 tarihinde Polonya üzerinde kontrolsüz bir şekilde atmosfere girdiğini doğruladı. Olay, SpaceX roketlerinin güvenliği konusunda yeni soruları gündeme getirdi.

Motor Arızası ve Kontrolsüz İniş

1 Şubat'ta Kaliforniya'daki Vandenberg Üssü'nden fırlatılan Falcon 9 roketi, normalde Pasifik Okyanusu'na kontrollü bir şekilde düşmeliydi. Ancak Harvard Üniversitesi'nden astrofizikçi Dr. Jonathan McDowell'a göre, motor arızası nedeniyle bu mümkün olmadı. Son haftalarda roketin yörüngesinde dolaştığı gözlemlenmişti ve kontrolsüz bir atmosfere giriş tahmin ediliyordu. Enkazın İngiltere üzerinden saatte 27 bin kilometre hızla geçtiği, ardından İskandinavya üzerinden doğu Avrupa'ya birkaç yüz kilometre hızla düştüğü tespit edildi. Dr. McDowell, olayın SpaceX Falcon 9 roketleriyle ilgili dördüncü benzer olay olduğunu ve motor arızası gibi hataların daha sık görüldüğüne dair işaretler olduğunu belirtti. Bu durum, uzay enkazı riskini artıran önemli bir gelişmedir.

Artmakta Olan Uzay Enkazı Riski

Roket ve uydu parçalarının atmosfere yeniden girişi her ay birkaç kez gerçekleşiyor. Ancak genellikle bu parçalar tamamen yanarak yok oluyor. Daha büyük parçaların Dünya'ya düşmesi nadir bir durumdur. Dr. McDowell, kontrolsüz büyük roket enkazlarının tehlikeli olabileceğini ve yörüngeye daha fazla şey gönderdikçe şansımızın tükeneceğini vurguladı. Polonya'da büyük enkaz parçaları bulunurken, batı Ukrayna'ya da parçaların düşmüş olması muhtemeldir. Bu olay, Dünya'nın uzay ortamındaki artan kalıntılarla başa çıkmak için daha iyi önlemler alması gerektiğini göstermektedir. Teknoloji geliştikçe, uzay çalışmalarının artan tehlikelerinin kontrol altına alınması hayati önem taşımaktadır.